Primigravidalara Uygulanan Çözüm Odaklı Yaklaşımın Psikososyal Sağlık, Doğum Korkusu ve Doğum Sonu Güvenlik Hislerine Etkisi: Randomize Kontrollü Çalışma Protokolü
Öz
Amaç: Araştırma, primigravidalara uygulanan çözüm odaklı yaklaşımın psikososyal sağlık, doğum korkusu ve doğum sonu güvenlik hislerine etkisini değerlendirmek amacıyla randomize, son test-kontrol gruplu, paralel grup deneysel bir çalışma olarak planlanmıştır.
Yöntem: Bu randomize kontrollü çalışmanın protokolü SPIRIT 2013’e (Standard Protocol Items: Recommendations for Interventional Trials) göre hazırlanmıştır. Çalışma Konya il merkezinde yer alan, Meram Tıp Fakültesi Hastanesi’nin gebe polikliniğinde, Temmuz-Ekim 2021 tarihleri arasında gerçekleştirilecektir. Araştırmanın örneklemini, 34 deney, 34 kontrol olmak üzere 68 gebe oluşturacaktır. Deney grubundaki gebelere dört oturum Çözüm Odaklı Yaklaşım programı uygulanacaktır. İlk oturuma gebeliğin 32. haftasında başlanacak, 35. gebelik haftasının sonunda program tamamlanacaktır. Program tamamlandıktan sonra deney grubundaki gebelere araştırmacı tarafından hazırlanan eğitim kitapçığı verilecektir. Kontrol grubu sadece rutin bakım alacaktır. Deney ve kontrol grubundaki gebeler, 32. gebelik haftasında (müdahaleye başlamadan önce), 35. gebelik haftasının sonunda, 37-40. gebelik haftaları arasında, doğumdan sonra ilk 24 saat içinde ve doğum sonu birinci haftanın sonunda değerlendirilecek ve ölçüm araçları uygulanacaktır. Veriler; Bilgi Formu, Wijma Doğum Beklentisi/Deneyimi Ölçeği A ve B versiyonları, Gebelikte Psikososyal Sağlığı Değerlendirme Ölçeği ve Annelerin Doğum Sonu Güvenlik Hisleri Ölçeği ile toplanacaktır. Verilerin değerlendirilmesinde, parametrik ve/veya non parametrik testler, ki kare analizi, tekrarlı ölçümlerde varyans analizi, Intention to Treat ve Per Protokol analizleri kullanılacaktır.
Uygulamada Kullanım: Primigravidalara uygulanması planlanan çözüm odaklı yaklaşım yöntemi ile vajinal doğum tercihinin artacağı, acil ve elektif sezaryen oranlarının, doğumda uygulanan müdahale ve komplikasyonların azalacağı düşünülmektedir. Bu durum hastane maliyetlerinin azalmasını sağlayarak ülke ekonomisine katkıda bulunacaktır.
Anahtar Sözcükler: anneler, danışmanlık, doğum, doğum sonu, gebelik, hisler, korku, sağlık
Tam Metin:
PDFReferanslar
Aminnasab, A., Mohammadi, S., Zareinezhad, M., Chatrrouz, T., Mirghafari, S.B., Rahmani, S. (2018). ‘‘Effectiveness of solution-focused brief therapy (sfbt) on depression and perceived stress in patients with breast cancer’’, Tanaffos, 17(4), 272-279.
Aslani, A., Khosravi, A., Farjamfar, M., Poorheidari, M. (2017). The effect of group training of solution-focused stress management on pregnant women's stress’’, Journal of Fundamentals of Mental Health, 19(6), 454-8. doi: 10.22038/JFMH.2017.9559
Ateş, B., Gençdoğan, B. (2017). Analyzing the effects of solution focused group psychological counseling upon university students coping with social phobia, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 188-203. Doi: 10.17679/inuefd.306513
Boutron, I., Altman, D.G., Moher, D., Schulz, K.F., Ravaud, P. (2017). CONSORT Statement for Randomized Trials of Nonpharmacologic Treatments: A 2017 Update and a CONSORT Extension for Nonpharmacologic Trial Abstracts, Annals of Internal Medicine, 67(1), 40-7. doi: 10.7326/M17-0046
Chan, A-W., Tetzlaff, J.M., Gøtzsche, P.C., Altman, D.G., Mann, H., Berlin, J.A…(2013). SPIRIT 2013 explanation and elaboration: guidance for protocols of clinical trials, BMJ, 346, e7586. doi: 10.1136/bmj.e7586
Daş, Z. (2014). Gebeliğin psikososyal ve kültürel boyutu. Taşkın, L. (Ed.), Doğum ve kadın sağlığı hemşireliği. (s.217-225) içinde. Ankara: Akademisyen Tıp Kitabevi.
De Shazer, S., Kim Berg, I. (1997). “What works?” remarks on research aspects of solution-focused brief therapy, Journal of Family Therapy, 19, 121-124. doi: 10.1111/1467-6427.00043
Demir, C., Gündoğdu, N.A. (2020). Prematüre bebek bakımı konusunda kaygı yaşayan annelerde çözüm odaklı yaklaşımın etkisi, Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi), Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Doğan, S. (1999). Çözüm-odaklı kısa süreli terapi: Kuramsal bir inceleme, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2, 23-38.
Ergöl, Ş., Kürtüncü, M. (2014). Bir üniversite hastanesinde kadınların sezaryen doğum tercihlerini etkileyen faktörler, Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 1(3), 26-34.
Faisal, I., Matinnia, N., Hejar, A.R., Khodakarami, Z. (2014). Why do primigravidae request caesarean section in a normal pregnancy? A qualitative study in Iran, Midwifery, 30(2), 227-33. doi: 10.1016/j.midw.2013.08.011
Fenwick, J., Gamble, J., Creedy, D. Buist, A., Turstra, E., Sneddon, A….(2013). Study protocol for reducing childbirth fear: A midwife-led psycho-education intervention, BMC Pregnancy and Childbirth, 13(190), 2-9. doi: 10.1186/1471-2393-13-190
Geçkil, E., Koçak, V., Altuntuğ, K, Ege, E. (2016). Annelerin doğum sonu güvenlik hisleri ölçeği’’, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 19(4), 233-242.
Gingerich, W.J., Peterson, L.T. (2013). Effectiveness of solution-focused brief therapy: A systematic qualitative review of controlled outcome studies, Research on Social Work Practice, 23(3), 266-283. doi: 10.1177/1049731512470859
Göv, P., Bayat, M. (2019). Çözüm odaklı danışmanlığı astımlı adölesanların özetkililik, astım kontrolü ve yaşam kalitesi üzerine etkisi, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Erciyes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
İsbir, G.G., İnci, F., Önal, H., Yıldız, P.D. (2016). The effects of antenatal education on fear of childbirth, maternal self-efficacy and post-traumatic stress disorder (PTSD) symptoms following childbirth: an experimental study, Applied Nursing Research, 32, 227-232. Doi: 10.1016/j.apnr.2016.07.013
Kabukçu, C, Sert, C, Güneş, C, Akyol, H.H., Tipirdamaz, M. (2019). Predictors of prenatal distress and fear of childbirth among nulliparous and parous women, Nigerian Journal of Clinical Practice, 22 (12), 1635-1643. doi: 10.4103/njcp.njcp_613_18
Karabulut, Ö., Coşkuner, P.D., Doğan, M.Y., Cebeci, M.S., Demirci, N. (2016). Does antenatal education reduce fear of childbirth?, International Nursing Review, 63(1), 60-67. doi: 10.1111/inr.12223
Khwepeya, M., Lee, G.T., Chen, S.R., Kuo, S.Y. (2018). Childbirth fear and related factors among pregnant and postpartum women in Malawi, BMC Pregnancy Childbirth, 18, 391. doi: 10.1186/s12884-018-2023-7
Kızılırmak, A., Başer, M. (2016). The effect of education given to primigravida women on fear of childbirth, Applied Nursing Research, 29, 19-24. doi: 10.1016/j.apnr.2015.04.002
Korukcu, Ö. Kukulu, K., Firat, M.Z. (2012). The reliability and validity of the Turkish version of the Wijma Delivery Expectancy/Experience Questionnaire (W-DEQ) with pregnant women, Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing, 19(3), 193-202. doi: 10.1111/j.1365-2850-2011.01694.x.
Korukcu, Ö., Bulut, O., Kukulu, K. (2014). Psychometric evaluation of the Wijma delivery expectancy/ experience questionnaire version B, Health Care for Women International, 13(5), 1-18. doi: 10.1080/07399332.2014.943838
Lee, S.Y., Hsu, H.C. (2012). Stress and health- related wellbeing among mothers with a low birth weight infant: the role of sleep, Social Science Medicine, 74(7), 958-65. doi: 10.1016/j.socscimed.2011.12.030
McAllister, M. (2003). Doing practice differently: Solution-focused nursing, Journal of Advanced Nursing, 41(6), 528-535. doi: 10.1046/j.1365-2648.2003.02564.x
Mete, S., Çiçek, Ö., Tokat, M.A., Çamlıbel, M., Uludağ, E. (2017). The effect of childbirth preparation classes on fear of childbirth, birth preference and preparation of labor, Turkiye Klinikleri Journal of Nursing, 9(3), 201-206. doi:10.5336/nurses.2016-53977
Meyer, S. (2013). Control in childbirth: a concept analysis and synthesis, Journal of Advanced Nursing, 69(1), 218-28.
Mortazavi, F., Mehrabadi, M., Karrabi, R. (2021). Effectiveness of solution-focused counseling therapy on pregnancy anxiety and fear of childbirth: A randomized clinical trial, Nursing Practice Today, 8(3), 244-254. doi: 10.18502/npt.v8i3.5939
Persson, E.K., Dykes, A.K. (2009). Important variables for parents' postnatal sense of security: evaluating a new Swedish instrument (the PPSS instrument), Midwifery, 25(4), 449-60. doi: 10.1016/j.midw.2007.08.001
Persson, E.K., Fridlund, B., Dykes, A.K. (2007). Parents postnatal sense of security (PPSS): development of the PPSS instrument, Scandinavian Journal of Caring Sciences, 21(1), 118-25. doi: 10.1111/j.1471-6712.2007.00442.x
Ramezani, S., Khosravi, A., Motaghi, Z., Hamidzadeh, A., Mousavi, S.A. (2017). The effect of cognitive-behavioural and solution-focused counselling on prevention of postpartum depression in nulliparous pregnant women, Journal of Reproductive and Infant Psychology, 35(2), 172-182. Doi: 10.1080/02646838.2016.1266470
Ratcliff, B.G., Sharapova, A., Suardi, F., Borel, F. (2015). Factors associated with antenatal depression and obstetric complications immigrant women in Geneva Betty, Midwifery, 31(9), 871-8. doi: 10.1016/j.midw.2015.04.010
Salomonsson, B., Bertero, C., Alehagen, S. (2013). Self-Efficacy in pregnant women with severe fear of childbirth, JOGNN, 42(2), 191-202. doi:10.1111/1552-6909.12024
Sharifzadeh, M., Haghighi, B.N., Keramat, A., Goli, M., Motagni, Z. (2018). Effectiveness of midwifery counseling based on solution-focused approaches on fear of childbirth, Koomesh, 20(2), 375-383.
Sparrer, I. (2012). Çözüm odaklı yaklaşıma ve sistematik yapısal dizime giriş. (Çev. Süvarierol, E) İstanbul: Pan Yayıncılık
Storksen, H.T., Eberhard‐Gran, M., Garthus‐Niegel, S., Eskild, A. (2012). Fear of childbirth; the relation to anxiety and depression, Acta Obstetricia Gynecologica Scandinavica, 91(2), 237-42. doi: 10.1111/j.1600-0412.2011.01323.x.
Uçar, T., Golbasi, Z. (2019). Effect of an educational program based on cognitive behavioral techniques on fear of childbirth and the birth process, Journal of Psychosomatic Obstetrics & Gynecology, 40(2), 146-155. doi:10.1080/0167482X.2018.1453800
Yıldız, H. (2011). Gebelikte psikososyal sağlığı değerlendirme ölçeği geliştirme çalışması, Maltepe Üniversitesi, Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 4(1), 64-74.
Waisblat, V., Langholz, B., Bernard, F.J., Arnaould, M., Benassi, A., Ginsbourger, F. (2017). Impact of a hypnotically based intervention on pain and fear in women undergoing labor, International Journal of Clinical and Experimental Hypnosis, 65(1), 64-85. doi: 10.1080/00207144.2017.1246876
Wand, T. (2010). Mental health nursing from solution focused perspective, International Journal of Mental Health Nursing, 19(3), 210-219. doi: 10.1111/j.1447-0349.2009.00659.x
Wijma, K., Wijma, B., Zar, M. (1998). Psychosomatic Aspects of W-DEQ: A new questionnaire for measurement of fear of childbirth. Journal of Psychosomatic Obstetric Gynaecology, 19(4), 84-97
Refback'ler
- Şu halde refbacks yoktur.